BƏYBALA MİRZƏYEV:
Güneyin azadlıq şəhidlərindən biri
Bu kiçik yazıda sizə Güneyli soydaşlarımızın qürur və and yeri olan Firudin bəydən danışacağam. Güney Azərbaycan Milli Hökumətinin Baş prokuroru olmuş və Pəhləvi şah rejimi tərəfindən edam edilmiş Firudin İbrahimidən.
Bu gün onun anım günüdür. 1945-ci il dekabrın 12-də Seyid Cəfər Pişəvərinin rəhbərlik etdiyi Azərbaycan Milli Hökumətinin Baş prokuroru təyin olunan Firudin İbrahimi Rza şah Pəhləvi və onun oğlu Məmmədrza şah Pəhləvinin Azərbaycan türkcəsinin ölkədə işlədilməsini yasaqlamasına qarşı çıxış edərək ana dilimizi müdafiə edənlərdən biri olub.
O, tarixi də yaxşı bilirdi və buna görə də mətbuatda dərc olunan yazılarında şah rejiminin mənfur paniranist, panfarsist siyasətini ifşa edirdi.
Lakin əfsuslar olsun ki, F.İbrahiminin Pəhləvi rejiminin iç üzünü ifşa edən fəaliyyəti çox da uzun sürmədi.
Milli Hökumət 1946-cı ilin dekabrın 11-də ABŞ və Böyük Britaniyanın "ssenari"si üzrə hərəkət edən, eyni zamanda xain Stalindən razılıq alan Məhəmmədrza şah tərəfindən qan içində boğuldu. Milli Hökumətin bir sıra liderləri ilə birgə F.İbrahimi də ələ keçirildi. Şah rejiminin ordusu ilə 34 saatlıq silahlı döyüşdən sonra o, həbs olunub zindana salındı.
Həbsxanada bütün işgəncələrə mərdliklə dözən F.İbrahimi məhkəmə iclasında şah rejimini ifşa və ittiham edən parlaq nitqi ilə Güney Azərbaycan tarixində xüsusi iz buraxıb.
Firudin İbrahimini 1947-ci ilin mayın 22-də Təbriz şəhərinin Gülüstan bağında dar ağacından asıblar.
Firudin bəy Güney Azərbaycanın azadlıq şəhidlərindən sayılır.
Onun asılmasından öncə edam meydanına toplaşmış izdiham arasında olduqca təsirli anlar yaşanıb.
Həmin anların canlı şahidi olmuş güneyli həkim Fərhad Azərinin və mühəndis Ələddin Ələkbərinin söylədikləri xatirələrindən:
"1947-ci ilin may aynın 22-də Təbriz şəhərində günəşli havada böyük canlanma var idi. Əhali "Gülüstan bağı"na yığılmışdı. Orada dar ağacı qurulmuşdu. Camaata məlum idi ki, bu gün Milli Hökümətin Baş Prokuroru Firudin İbrahimini dar ağacından asacaqlar (digər inqibalçıların hamısını Təbriz şəhərinin "Saat qabağı" adlanan yerində dar ağaçından asırdılar). "Gülüstan bağı" şah qoşunu və jandarmaları ilə əhatə olunmuşdu. Saat 12-yə yaxın uca boylu, enli kürək, əynində milə-mil pencək, ağ köynək və qırmızı qalstuk taxmış, şux geyimli Firudin Ibrahimini jandarmaların əhatəsində dar ağacına gətirdilər. O vaxta qədər F.İbrahimini görməmişdim. Birdən əhali təlatümə gəldi. Jandarmalara və şah qoşununa hücum ctmək istədilər. Xalqın nahaq qanının töküləcəyindən ehtiyat edən F.İbrahimi əlini yuxarı qaldırdı və uca səslə dedi: "Mənim əzizlərim, həmvətənlilərim, səbr edin, qoy qan tökülməsin! Çox keçməz ki, Azərbaycan xalqı qələbə çalacaq və yenidən Azərbaycanda Milli Hökumət qurulacaq. Yaşasın Azərbaycan xalqı! Yaşasın doğma Ana Vətənimiz Azərbaycan!" Cəlladlar qorxularından F.İbrahimini dərhal edam etdilər".
P.S.
Hazırkı molla rejimi də Pəhləvi rejimi kimi qorxaqdır. Bunlar da onlar kimi Güney Azərbaycanda milli oyanışın baş verəcəyi gündən oddan qorxduqları kimi qorxurlar.
/F.İbrahimi haqqında, xüsusən də onun dilimiz və tariximizlə bağlı düşüncələri haqda ayrıca silsilə yazılar yazmaq olar/
03 Comments
High Life tempor retro Truffaut. Tofu mixtape twee, assumenda quinoa flexitarian aesthetic artisan vinyl pug. Chambray et Carles Thundercats cardigan actually, magna bicycle rights.
Farm-to-table selfies labore, leggings cupidatat sunt taxidermy umami fanny pack typewriter hoodie art party voluptate cardigan banjo.
VHS Wes Anderson Banksy food truck vero. Farm-to-table selfies labore, leggings cupidatat sunt taxidermy umami fanny pack typewriter hoodie art party voluptate cardigan banjo.