Bədənə zərər vermədən terapiya- Metastazlar üçün bir vasitə tapıldı

Böyük ölkələrdə bütün xərçəng ölümlərinin 90%-ə qədəri metastatik xərçəngə səbəb olur. Alimlər xərçəng hüceyrələrinin bütün bədənə yayılmasının qarşısını alan ilk növ dərman hazırlayırlar.

Epitelial-mezenximal keçid (EMT) xərçəng hüceyrələrinin ilkin şiş yerindən miqrasiya etməsi, bədənin başqa yerlərində metastaz verməsi və kemoterapi və radiasiya terapiyası kimi xərçəng müalicələrinə müqavimət inkişaf etdirməsi prosesidir.

Xərçəngin yayılmasını dayandırmaq üçün Belçikanın Azad Brüssel Universitetinin tədqiqatçıları xüsusi olaraq EMT-ni hədəf alan terapevtik antikor hazırlayıblar. Bu, EMF ilə işləyən ilk dərmandır və bu günə qədər klinik sınaqların nəticələri ümidverici görünür.

Əvvəlki tədqiqatlar göstərdi ki, netrin-1 (bəzi xərçənglərdə həddindən artıq istehsal olunan bir protein) və onun UNC5B reseptoru arasındakı qarşılıqlı əlaqənin bloklanması xərçəng hüceyrələrinin ölümünə səbəb olur və EMT-ni maneə törədir. Alimlər NP137 adlandırdıqları netrin-1-ə qarşı antikor hazırladılar.

NP137-nin təsir mexanizmini qiymətləndirmək üçün ilk növbədə, netrin-1-in əhəmiyyətli miqdarda istehsal olunduğu bir xərçəng növü olan endometrial xərçəngin siçan modellərində sınaqdan keçirdilər. Siçanları üç-dörd həftə müalicə etdikdən sonra məlum oldu ki, NP137 birbaşa endometrial şişlərin inkişafının azalması və sağ qalma müddətinin artması ilə əlaqələndirilir və belə terapiya ilə xərçəng hüceyrələrinin sayı kəskin şəkildə azalmağa başlayır. Tədqiqatçılar həmçinin EMT ilə əlaqəli genlərin azaldığını qeyd etdilər.

Daha sonra dərmanın effektivliyini yoxlamaq üçün insanlar üzərində aparılan klinik sınaqlara keçdilər. İnkişaf etmiş endometrial xərçəngi olan 14 xəstəyə hər iki həftədə bir dəfə yeganə terapiya olaraq NP137 verildi. Altı həftədən sonra tədqiqatçılar növbəti altı ay ərzində hədəf lezyonlarda 51,2% və lezyonlarda 54,7%-ə qədər azalma müşahidə etdilər. Səkkiz tədqiqat iştirakçısında (57,1%) xərçəng sabit qaldı. Bir iştirakçı Bərk Şişlər üçün Cavab Qiymətləndirmə Kriteriyalarına (RECIST) uyğun olaraq "qismən cavab" nümayiş etdirdi, bu da hədəflənmiş lezyonların diametrinin ən azı 30% azalması deməkdir.

Əhəmiyyətli odur ki, NP137 tətbiqindən əvvəl və sonra iştirakçıların şişlərindən götürülmüş biopsiyalar EMT-də azalma göstərdi. Bundan əlavə, dərman yaxşı tolere edildi və zəhərli xüsusiyyətlər göstərmədi.

Tədqiqatçılar EMT-nin azaldılmasının digər xərçəng müalicələrinə daha çox həssaslığa səbəb ola biləcəyini araşdırmağı planlaşdırırlar.