Əli İbrahimbəyli: 

Bəzi insanlar qaranlıqda yatanda işıqdan qorxduğu kimi, elmdən, həqiqətdən də o cür qorxur...

Əsrlərdir Baba Kuhi, Xətib Təbrizi, Əbdülqadir Gilani, Eynülqüzzat Miyanəci, Nizami Gəncəvi, Şihabəddin Sührəverdi, Şəmsəddin Təbrizi, Nəsirəddin Tusi, Şeyx Səfiəddin Ərdəbili, Əvhədi Marağayi, Şeyx Mahmud Şəbüstəri, Fəzlullah Nəimi əl-Hürufi, Qazi Bürhanəddin, İmadəddin Nəsimi, Seyid Yəhya Bakuvi, Nemətullah Naxçıvani kimi elm və sənət insanları,

Abbasqulu ağa Bakıxanov, Axundov, Seyid Əzim Şirvani, Çernyayevski, Zərdabi, Məhəmməd Tağı Sidqi, Firudin bəy Köçərli, Əli bəy Hüseynzadə, Üzeyir bəy Hacıbəyli

Mirzə Cəlil, Sabir, Əhməd bəy Ağaoğlu kimi Aydınlarımız bu millətin inkişafı, elmə sahib olub cəhalətdən çıxması üçün çalışıblar, canların qoyublar. Sözsüz ki, onların zəhməti hədər getməyib, bu gün bizim də millətlər içərisində imzamız var, xeyli inkişaf göztəricilərimiz var.

Ancaq, təəssüflər olsun ki, ümumi müqayisədə bu gün də xalq olaraq, cəmiyyət olaraq hələ də inkişafdan geri qalan tərəflərimiz var, cəhalətdə uyuyan insanlarımız, onlara lay-lay deyən maraqlı qüvvələr var.

Binanın, istənilən tikilinin möhkəmliyi zəlzələ vaxtı üzə çıxdığı kimi, Xalqın, cəmiyyətin də ümumi inkişaf səviyyəsi (və ya nadanlıq-cəhalət vəziyyəti) müəyyən tarixi günlərdə, hadisələrdə daha qabarıq üzə çıxır. Son günlər sosial şəbəkələrdə yayılan görüntülər, tanınmış adamların da xal qazanmaq üçün etdikləri səylər, sadəcə adamı üzür.

Əslində, cəhalətin özü yox, ona dəstək verən oxumuş, tanınmış adamların onun yanında və önündə olmasıdır.

Qaranlığı yox edən işıq olduğu kimi, Cəhaləti də yox edən Həqiqətdir. Həqiqət isə ilk olaraq elmdir, təhsildir. Dünyada xoşbəxtlik indeksinə görə ən yaxşı yaşayan insanlar da elə təhsili ən yüksək olan ölkələrdə yaşayanlardır.

Ancaq həqiqətdən qorxan nə qədər adamlar, maraqlı qüvvələr var ki, ölkəmizi də, cəmiyyətimizi də Cəhalətin qaranlığına çəkir, çünki qara işlər qaranlıqda görülər.

Milli ideoloqumuz, dövlətçilik tariximizin ən böyük şəxsiyyətlərindən biri Məhəmməd Əmin Rəsulzadə deyirdi ki,

“Ey əzadarlar! Məhərrəm ayında bir az özünüzü toxdadıb keçən illərə baxın. Orada Kərbəlaya bənzər bir çox hadisələr görəcəksiniz. Bu hadisələr haqda da düşünün, onlar da sizin diqqətinizi cəlb etsin! Hüseyni məzlum bilib halına ağlaya-ağlaya hər bir müsibətdə ancaq ağlamağı öyrənmişik, onun yolunu getməyi xəyal belə etmirik. Bəlkə bu hal Kərbəla şəhidini qəbrində də rahatsız etməkdədir”.

CƏHALƏT HAQQINDA BÖYÜK İNSANLARIN FİKİRLƏRİNDƏN:

Məhəmməd peyğəmbər:

Elm bütün yaxşılıqların, cəhalət isə bütün pisliklərin başlanğıcıdır.

fransız filosofu Pol Anri Holbax:

Bilinməyən, sirr, xəyali, mifik, möcüzəvi, inanılmaz və hətta dəhşətli olanı aşkar, sadə və sağlam olandan üstün tutmaq cəhalətə xasdır. Həqiqət heç vaxt təxəyyülü mövhumatlar qədər güclü şəkildə sarsıtmaz ki, hər kəsin özünə uyğunlaşdıra bilər. Adi insanlar nağılları dinləməyi hər şeydən üstün tuturlar. Cahillər, başa düşmədikləri şeylərdən danışan hər kəsi böyük alim hesab edirlər. Bu, qəbilələrin sadəlövhlük prinsipi və onlara rəhbərlik iddiasında olanların təsir və hökmranlığıdır.

Karl Marks:

Cəhalət, imtiyazlı sinfin ustaca istifadə etdiyi bir silahdır.

İngilis atalar sözü:

Cəhalət hər pisliyin kökü və gövdəsidir.

Qırğız atalar sözü:

Zülm örtüyü xeyirli işi dərk etməyə mane olduğu kimi, cəhalət pərdəsi də həqiqət və xoşbəxtliyi görməyə əngəl törədir.

P.S. Bəzi insanlar qaranlıqda yatanda işıqdan qorxduğu kimi, elmdən, həqiqətdən də o cür qorxur, oyanmaq istəmir, çünki oyanıq yaşamaq, həqiqətlə yaşamaq daha çətindir…